Historia Osia

W poszukiwaniu historii

  • Strona główna
    • organizacje
    • przemysł w Osiu
    • ciekawostki
    • Historia Osia
    • edukacja
    • turystyka
    • gospodarka
    • II wojna światowa
  • 100-lecie niepodległości
  • Słownik kociewski
  • Galeria zdjęć
  • bruniewska blog
  • O mnie

Słownik kociewski

Początek formularza

A

  • ancuk- garnitur
  • antek-przesiedleniec z południowej części Polski
  • antrejka-przedpokój
  • atlejta- człowiek otyły, silny

B

  • badejki – majtki
  • bajzel- bałagan
  • bala- piłka
  • balija- wanna
  • bamber-gospodarz
  • bambetle- manatki
  • bana – pociąg
  • banera- duży pojemnik
  • bania- dynia
  • bebe-brzydki, niewłaściwie się zachowujący
  • bety- pościel
  • blerwa- negatywne określenie osoby niemiłej
  • bombka-1/8 litra
  • borgować, bórg – pożyczać, pożyczka
  • bratnik- piekarnik
  • bryja-czoło
  • bryle- okulary
  • buby- wszy
  • buczeć- płakać
  • buksy- spodnie
  • bulwy- ziemniaki
  • byksa – puszka

C

  • całkam – całkiem
  • cetelek – kwitek
  • chachmanić – oszukiwać
  • chochla – łyżka do nalewania zup
  • chojanka- choinka
  • chruchel- kaszel
  • ciafrota – gaduła
  • ciafrotać – dużo mówić
  • ciepać- uderzać, rzucać
  • ciul- osoba niezdarna
  • cyganić- kłamać
  • czubato- ponad miarę
  • czupiradło- osoba z rozczochraną fryzurą
  • czwaruga – kiepski fachowiec

D

  • deka-koc
  • dekel-pokrywka od słoika
  • deli- dali
  • didol, didek – smoczek dla dziecka
  • dożerać-dokuczać
  • dóm- dom
  • dóndrotać- mamrotać pod nosem
  • drabka- drabina
  • drałować- iść
  • drzazga- rozpałka
  • dukacze- ziemniaki z boczkiem
  • durch-ciągle
  • dycht- dokładnie
  • dygać- nosić
  • dziań- dzień

E

  • eltka – niedojrzały owoc
  • erbnąć – ukraść, odziedziczyć
  • eszcze – jeszcze

F

  • fafle- paprochy
  • faksy – żarty
  • farfocle- okruchy
  • feferkuch- piernik
  • fereta – długa kurtka, długa spódnica
  • fest- mocno
  • filcaki – kalosze
  • fliger- samolot
  • flyndze- placki ziemniaczane
  • futer, futrować- jedzenie, karmić
  • fyfrać- brudzić

G

  • gadzina – bydło
  • gapa-wrona
  • gardyna- zasłona
  • gbur-gospodarz
  • giry- nogi
  • glajda- brzydka pogoda
  • glizda- dżdżownica
  • glómza – twaróg
  • gnić- długo spać
  • gnój-obornik
  • góra- strych
  • grapa- duży garnek
  • gumacze – kalosze
  • gwiazdor – święty Mikołaj
  • gzub-dziecko

H

  • haka- narzędzie ogrodnicze
  • handtuch- ręcznik
  • heksa – kobieta o złym charakterze

J

  • jadowić- denerwować
  • jaka – kurtka, bluza
  • jeście- jedzenie
  • jo- tak
  • juks- nawóz
  • jupa, jupka – kurtka

K

  • kabza- portfel, kieszeń
  • kakał –kakao
  • kamlot-ciężar, duży kamień
  • kana- duży, cynowy pojemnik na mleko
  • kanka- naczynie na napoje, np. na mleko
  • kara-taczka
  • kaszorek – sitko do wyławiania ryb
  • kele – obok
  • keta – łańcuch
  • kilać- łaskotać
  • kipa – kosz
  • kiszka – kiełbasa
  • klafty – plotki
  • klamot- zepsuty sprzęt
  • klampa- krowa
  • klapsztula – kanapka
  • klatry- włosy
  • klekot- bocian
  • kluk- nos
  • knap- chłopak
  • knybel- kijek
  • knyp- nóż
  • koponka – drewniana dzieża, niecka do wyrabiania ciasta chlebowego
  • kraczaty- krzywy
  • kroma-kawałek chleba
  • krusz – gliniany garnek, np. na ogórki
  • krylki- ziemniaki w mundurkach
  • kubaba- ziele angielskie
  • kuch- ciasto
  • kudły- włosy
  • kuglonki- kluchy ziemniaczane
  • kurumuru – zupa ze świeżej fasolki szparagowej

L

  • laczek-kapeć ,bambosz
  • lanie (dostać) – kara cielesna za złe zachowanie dziecka
  • leberka – kiełbasa pasztetowa, wątrobianka
  • lejba- człowiek niezaradny
  • leźć- iść
  • licho (zrobić coś)- zrobić coś źle
  • listowy-listonosz
  • liter-litr
  • lufrować- włóczyć się
  • luj- człowiek, który sprawia kłopoty
  • lulkowie- dziadkowie

Ł

  • łachudra-negatywne określenie człowieka niechlujnego
  • łęty- strączki, nadziemna część roślin pastewnych
  • łuczek-szczypiorek

M

  • macoszki – bratki (kwiaty)
  • mantel – płaszcz
  • młodzie- drożdże
  • modraki – chabry
  • modry- niebieski
  • munia- twarz
  • mutra – matka

N

  • na szage- na przełaj, na skrót
  • nabuzować się – zdenerwować się
  • nadgroda- nagroda
  • najprzód- najpierw
  • najsamprzód- na samym początku
  • nazad- z powrotem
  • niewarty (być) – zachowywać się niegrzecznie, sprawiać kłopoty
  • nudle- makaron
  • nyki- dąsy

O

  • obciągnąć się- przytyć
  • obucie – ubranie
  • oszukaniec- oszust

P

  • parzybroda – zupa z młodej kapusty
  • piechty – pieszo
  • plapa – twarz
  • plata – piec kuchenny
  • podzuć- ubrać pod spód
  • poryrać – zamieszać, pokręcić
  • puja, pujek -kot
  • pumel – pączek
  • pupka – lalka, ładna dziewczynka
  • pyda – narzędzie do kar cielesnych dla niegrzecznych dzieci
  • pyta- stopa, noga

R

  • rajby (iść) – gościna
  • rajzefiber (mieć) – denerwować się przed podróżą
  • rajzentasza- walizka
  • robaczy- robaczywy
  • robotny- pracowity
  • ronkiel – burak pastewny
  • ruchanki- racuszki z ciasta chlebowego np. posypane cukrem
  • ruczka- taboret
  • rukzak- plecak
  • rumotać- hałasować
  • rumotać- hałasować
  • rychtować- przygotowywać się
  • rychtyk- dokładnie
  • rzechotać- śmiać się

S

  • sapa-katar
  • sień- przedpokój
  • sklep-piwnica
  • smary- kara cielesna
  • statki, statory – brudne naczynia kuchenne
  • stecka- ścieżka
  • stóf- naczynie na wodę
  • sweter – sweter
  • szczun – podrostek
  • szlauch – wąż ogrodowy
  • szlory – kapcie
  • sznek- drożdżówka
  • szneptuch – chusteczka do nosa  z materiału
  • sznytka – kromka chleba
  • szpada-łopata
  • sztanga- pręt
  • szturać- ugniatać ciasto, popychać
  • szuraj-szopa
  • szypa-łopata do odgarniania śniegu
  • szypeł – supeł
  • świętojanek – galaretka z czerwonych porzeczek
  • świętojanki – czerwone porzeczki

T

  • tachać-nieść coś ciężkiego
  • tamój- tam
  • taska- filiżanka
  • tasza- torba
  • teptuch- szmata
  • topek- nocnik
  • trampać- deptać
  • trygiel – garnek
  • tutka- papierowa torebka
  • tyrać- ciężko pracować

U

  • ucycać się – ubrudzić się
  • uzyzany – brudny

W

  • walny – duży
  • warzocha – drewniana łyżka
  • wej tam – spójrz
  • wek- słoik
  • westka – kamizelka
  • wlulić – dać coś komuś wbrew jego woli
  • wtryniać – wpychać, wtrącać się
  • wurszta – kiełbasa
  • wyro – łóżko

Z

  • zacierka-zupa mleczna z kluskami
  • zaciszek- ciche miejsce
  • zaketować – zamknąć
  • zebuć- zdjąć
  • zgniły-leniwy
  • zylc- galareta z mięsa wieprzowego

Ż

  • żaga- piła
  • żarz-trociny

Recent Posts

Historia bliżej nas 2022/2023

Historia bliżej nas 2022/2023

Dokończyliśmy projekt Historia bliżej nas 2022/2023. Poniżej efekt pracy uczniów Szkoły Podstawowej w Osiu. Kliknij na okładkę

More Info
Historia bliżej nas-projekt dla uczniów klas szóstych i siódmych

Historia bliżej nas-projekt dla uczniów klas szóstych i siódmych

Dla uczniów klas szóstych i siódmych Szkoły Podstawowej w Osiu. W ramach projektu “Historia bliżej nas” znajdź przedmiot, pamiątkę rodzinną, która opowiada historię Twojej rodziny, regionu lub [...]

More Info
<strong>Oświata pozaszkolna w dwudziestoleciu międzywojennym</strong>

Oświata pozaszkolna w dwudziestoleciu międzywojennym

3.Oświata pozaszkolna. Kontynuacją działalności oświatowej prowadzonej przez szkolnictwo była tzw. oświata pozaszkolna. Celem tej akcji było rozszerzenie i pogłębienie ogólnej kultury umysłowej, [...]

More Info
<strong>Kolonie letnie dla dziewcząt, sierpień 1939 rok</strong>

Kolonie letnie dla dziewcząt, sierpień 1939 rok

W poprzednim wpisie “Obóz wyszkoleniowy dla młodzieży męskiej latem 1939 roku”  opisałam na podstawie Dziennika Bydgoskiego jak chłopcy i młodzi mężczyźni odpoczywali w Tleniu i ćwiczyli [...]

More Info

Archiwa

Kategorie

Powered by WordPress | theme Dream Way